Szkarłatka jagodowa (Phytolacca acinosa)

Dwa lata temu wyrosła mi roślinka w miejscu, gdzie posiałam nasionko hibiscusa. Okazuje się, że to nie hibiscus (ketmia), ale szkarłatka jagodowa (Phytolacca acinosa). Gatunków tej byliny jest dużo, mylona często ze szkarłatką amerykańską. Wikipedia węgierska w tłum. na polski podaje nazwę - dziewanna chińska, chińska purpura - duża, wieloletnia roślina zielna pochodząca z Chin. vide>> https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%ADnai_alk%C3%B6rm%C3%B6s 

Moja dwuletnia ma wysokość ok. 80 cm. Pewnie się rozrośnie do 2 metrów, wyglądem przypomina liściasty krzew podobny do hortensji. 

 

  

Łodyga gruba, duże liście 10-30 mm długie x 5-15 mm szerokie, jajowate, skrętoległe. 

Drobne liczne kwiaty zebrane w podłużne groniaste kwiatostany wyrastające z kątów liści, wzniesione, tj. nie zwisają jak u innych szkarłatek. Drobne, małe, białe kwiaty. Działki kielicha w liczbie 8, białe, rzadziej zielonkawe lub czerwone, zaokrąglone, Płatków korony brak. Owoc, który pozostaje wyprostowany, jest początkowo zielony, następnie dojrzewa do ciemnofioletowego, błyszczącego, a na końcu do czarnego. Bardzo kolorowy.  Owocem szkarłatek są jagody podobne do owocu jeżyny, składające się z 8 jagódek.

Jej jagody, nasiona i korzenie są trujące.

Nasiona kiełkują w kwietniu, następnie w pierwszym roku rozwija silny system korzeniowy, a od drugiego roku z głównego korzenia wyrasta kilka pionowych, liściastych pędów. Zaczyna kwitnąć w maju, ale szczyt osiąga w czerwcu - lipcu. Rozmnaża się przez nasiona i rozprzestrzenia się przez ptaki (głównie drozdy), które zjadają widoczne jagody. Po pierwszych przymrozkach giną jej części nadziemne. Preferuje gleby luźne, bogate w składniki odżywcze, obojętne lub wapienne. Preferuje półcień, ale dobrze rośnie na słońcu lub w cieniu. Hamuje wzrost rodzimej roślinności wraz z jej zacienieniem i toksynami ( allelopatia ).

Młoda roślina nie wytwarza jeszcze lub prawie nie wytwarza toksycznych związków, przez co jej pędy i delikatne liście po ugotowaniu są jadalne (podobnie jak szparagi czy szpinak ). Niektóre zawarte w nim substancje powodujące wymioty i biegunkę rozkładają się podczas gotowania.

Sok owocowy był kiedyś stosowany jako barwnik spożywczy, na przykład do barwienia wina. 

Jej pierwotną ojczyzną jest Azja Wschodnia ( Chiny , Japonia , Korea , Wietnam i Indie ). W Europie zaczęła być sadzona jako roślina ozdobna, zdziczała w wielu miejscach w ogrodach i parkach i rozprzestrzenia się jako gatunek inwazyjny. Jego pierwsze potwierdzone występowanie na Węgrzech pochodzi z 1945 r. w Bázakeretty , od tego czasu rozpowszechniło się głównie w okolicach Budapesztu i na północno-zachodnim Zadunaju, ale w mniejszym stopniu stwierdzono go w całym kraju; prawie wyłącznie z osiedli lub ich najbliższego otoczenia.