Nawłoć pospolita (Solidago virgaurea L.), kanadyjska (S. canadensis), późna (S. serotina)

„Mimozami jesień się zaczyna, złotawa, krucha i miła… - śpiewał Czesław Niemen piosenkę „Wspomnienie” do słów Juliana Tuwima. To o nawłoci pospolitej (Solidago virgaurea L.), bo tak też nazywane jest to trujące wszędobylskie zioło. Inne nazwy zwyczajowe (dawne i ludowe): polska mimoza, złota dziewica, złota rózga.
Mam problem z rozróżnieniem gatunków i odmian nawłoci. W Polsce istnieje ich wiele. Najpopularniejsze to nawłoć kanadyjska (S. canadensis), późna (S. serotina) i pospolita (S. virgaurea).

Nawłoć kanadyjska i późna są gatunkami obcymi, bardzo inwazyjnymi, przez co zdołały zadomowić się na naszych siedliskach naturalnych i wyparły nasz rodzimy gatunek. Często rosną wspólnie, przeplatając się ze sobą. Późna rozpowszechniona w płd-wsch Polsce, rzadziej w płn-wsch części kraju.

A nasza krajowa nawłoć pospolita, pomimo swojej nazwy, wcale taka często spotykana nie jest.

Różnią się wysokością.
- kanadyjska ok. 120-170 cm;
- późna ok. 70-150 cm;
- pospolita ok. 30-100 cm.

Kwiatostany:
- kanadyjska - cytrynowożółte drobne kwiaty tworzą wiechę w kształcie szerokiej piramidy, z przewisającymi cienkimi gałązkami;
- późna - żółte bardzo małe kwiaty tworzą wyprostowaną wiechę, bardziej zwartą niż u kanadyjskiej, o krótszych gałązkach;
- pospolita - żółte kwiaty osadzone blisko łodygi, tworzą zwartą, maczugowatą wiechę.

Łodyga:
- kanadyjska - najgrubsza, owłosiona zielonymi włoskami lub prawie naga;
- późna - średnia, gładka lub bardzo delikatnie owłosiona, zielona z czerwonym odcieniem;
- pospolita - cienka, gładka, bez włosków, czerwieniejąca, nawet brązowa.

Kwiaty drobne, żółte, zebrane w koszyczki (od 5 do 14 kwiatków w jednym koszyczku), a te w wiechowate kwiatostany na szczycie łodygi zapylane przez motyle i muchówki. Miododajna.

Rośnie na polanach, w zaroślach i widnych lasach, na miedzach, suchych łąkach i wrzosowiskach. Roślina szkodliwa dla bydła domowego – może powodować zatrucia, objawiające się gorączką, obrzękami i nadmiernym wydalaniem moczu. Kwitnie od lipca do września.

W starożytności z liści i kwiatów wytwarzano żółty barwnik.